د استایل- پلاستیسیسم  -  نوشکل آفرینی – (the style)

دِ استَایل که با نام نئو پلاستیسیسم (هنرهای زیبای جدید یا نوشکل آفرینی) هم شناخته می‌شود، جنبش هنری بود که توسط هنرمندان هلندی در سال ۱۹۱۷ پا گرفت. به بیان دقیق تر عبارت د ستایل به تعدادی کارهای هنری گفته می‌شود که توسط هنرمندان هلندی از سال ۱۹۱۷ تا ۱۹۳۱ خلق شدند. د ستایل که در ایران به نام د استیل رایج است همچنین نام مجله ای است که نقاش و منتقد هلندی، تئو فان دوسبورخ منتشر می‌کرد که نظریه‌های گروه را بیان می‌کرد. اعضای دیگر گروه، پیت موندریان و بارت ون لک هردو نقاش و خریت ریتولد و ی ی پ اود هر دو معمار بودند. اینان معتقد به گونه‌ای هنر انتزاعی با استفاده از شکلهای بنیادی - به خصوص مکعب- و عناصر عمودی و افقی بودند. پیت موندریان در مقاله‌ای با عنوان نئوپلاستی سیسم، اشاره کرد که این گونه هنر انتزاعی ارزشهای معنوی را به بهترین وجه بیان می‌کند. گروه داستیل با جذب هنرمندانی چون هانس ریشتر، لیسیتسکی و برانکوزی جنبه بین‌المللی یافت. نظرات گروه بر بوهوس و جریان هنر انتزاعی هندسی دهه ۱۹۳۰ تأثیر گذاشتند. با مرگ دوسبورخ این گروه فعال فروپاشید.

نئو پلاستیسیسم

هنرمندانی نئوپلاسیتیسم نامیده می‌شوند که در سال ۱۹۱۷ و در هلند ، گروه متحد و یکپارچه‌ای را تشکیل دادند . هدف این هنرمندان بازسازی هنر هلندی با روح و روانی نوین ، با توجه به آثار کوبیسم فرانسوی و کنسترکتیویسم روسی بود . انگیزه‌های نشات گرفته ، از قیامی بر علیه خشونت و شدت عمل غیر منطقی جنگی بود که آتشش اروپا را به کام خود کشانده بود . شخصیتهای بنیانگذار این جنبش «پیت موندریان» و «تئوان دوئزبورک» می‌باشند . از ریشه‌های فکری این جنبش تفکرات فیلسوف هلندی «شوئن میکرز» است . وی بر این اعتقاد بود که ما خواهان آنیم که به طریقی به درون طبیعت نفوذ کنیم تا ساختار واقعیت بر ما آشکار شود .

«کمپوزیسیون حسابی(ریاضی)» اثر تئو فان دوسبورخ سال ۱۹۲۴

نئو پلاستیسیسم که از آن با اسم هنرهای زیبای جدید یا نوشکل آفرینی نیز یاد می‌کنند، نظریه‌ای زیبا شناختی مبتنی بر هنر تجسمی ناب بود که توسط پیت موندریان از کوبیسم گرفته شده و در آن از زوایا و خطوط راست در موقعیت‌های افقی و عمودی و سه رنگ اصلی در کنار هم و در کنار سه غیر رنگ سیاه،سفید و خاکستری استفاده می‌شود. طرح نظر نئوپلاستیسیم توسط موندریان نتیجه ۵ سال تحقیق و تمرکز فعال او بود که از سال ۱۹۱۲- ۱۹۱۷ حاصل شد. اولین پیرو این نظریه، تئو ون دوزبورخ (۱۹۱۶) بود. پس از ملاقات این دو نفر در آمستردام، مجله Destijl د استایل فعالیت خود را آغاز کرد و در آن موندریان به راحتی می‌توانست ایده‌های خود را مطرح کند. تا سال ۱۹۲۴ با همکاری هوسر (نقاش) و ونتونگرلوی (نقاش و مجسمه ساز)، نئوپلاستیسیسم بنیادین به وجود آمد. بعدها موندریان این حرکت را به تنهایی ادامه داد، اما تا زمان مرگ، به طور خستگی ناپذیری در راه بدست آوردن اصول نئوپلاستیسیسم فعالیت کرد، طوری که نام او معرف این اصطلاح است.

موندریان علاوه بر نگارش مقالات زیادی در مجله د استایل Destijl ایده‌هایش را در مقاله‌ای به این نام تدوین کرد که در سال ۱۹۲۰ در نگارخانه دستاوردهای مدرن، لئون روزنبرگ ارائه شد. در سال ۱۹۲۵ این مقاله در کتابهایی که توسط مدرسه باوهاوس منتشر می‌شد به زبان آلمانی با عنوان "Neue Gestaltung" (طراحی نو) چاپ شد. سرانجام در سال ۱۹۴۵ مقالات موندریان در این باره در نیویورک به زبان انگلیسی با عنوان هنرتجسمی و هنر تجسمی ناب منتشر شد.

منبع

دایره المعارف هنر

گودرزی، مرتضی. هنر مدرن- بررسی و تحلیل هنرهای معاصر جهان. سوره مهر، ۱۳۸۵، 964-471-703-1، ‏۸۲۴.